€ 600.000 voor unieke samenwerking om Zuid-Holland wereldwijde leverancier te maken van quantumapparatuur
Vele private partijen werken, grotendeels individueel, aan een quantumcomputer. Zuid-Holland doet iets unieks. Hier werken 6 private partijen samen om een quantumcomputer met high-quality apparatuur werkend te krijgen: het zogenaamde ImpaQT-project. Als dat slaagt, geeft dat deze regio wereldwijd een unieke positie als leverancier van quantumapparatuur. Individuele partijen, zoals grote corporates, richten zich voornamelijk op een zo groot mogelijke rekenkracht (qubits). Echter, ze doen dit met onderdelen die er eigenlijk niet voor ontwikkeld zijn, zoals relatief grote coaxkabels. Daarmee kom je een eind, maar echt opschalen is niet mogelijk. De 6 partijen richten zich ieder op een aparte component en maken die geschikt voor grootschalige quantumcomputers. Binnen het ImpaQT-project werken ze samen om de onderdelen goed op elkaar aan te sluiten. Hiermee kunnen ze een stevige versnelling in de quantumtechnologie teweeg brengen. InnovationQuarter bracht de ImpaQT-partijen in contact met grote eindgebruikers; MRDH, Quantum Delta NL en de bedrijven investeren nu samen ruim € 600.000 om de computer met hoogwaardige apparatuur werkend te krijgen. In november start de pilotfase.
“Het is alsof je een auto probeert te fabriceren, terwijl je alleen de onderdelen van een fiets hebt. Je komt een heel eind, maar de snelweg op wordt lastig. Zo gaan veel grote partijen als noodgedwongen met quantum aan de slag,” zegt Daan Kuitenbrouwer van Delft Circuits. “Ze bouwen een enorme computer, maar met ‘componenten uit andere industrieën’. Die partijen gaan nu snel, maar lopen op den duur tegen een muur op. Een partij als Google heeft nu eenmaal niet 25 man fulltime aan de bekabeling werken. De zes partijen van ImpaQT werken daarom binnen de Quantum Delft hub samen aan echte, schaalbare ‘quantumapparatuur’. Dat gaat van bekabeling tot aansturingselektronica en snel leverbare quantumprocessoren. Alle partijen zijn binnen hun vakgebied erg innovatief en goed. En dankzij deze samenwerking gaan we nu nog veel harder.”
BNR-interview terugluisteren
Daan Kuitenbrouwer (Delft Circuits) vertelt aan BNR hoe zij aan schaalbare bekabeling werken binnen het ImpaQT-project.
Zuid-Holland biedt totaalpakket: zowel toetsenbord, muis als software
Deelnemers aan het consortium zijn Qu&Co, OrangeQS, Qblox, Delft Circuits, QuantWare en Demcon. “Binnen quantum kunnen we hier in Zuid-Holland wereldwijd positie pakken. Ter vergelijk: ASML maakt apparatuur om chips voor computers te kunnen maken. Dat is een relatief niche-gebied binnen een enorme markt. Maar binnen quantumcomputing maken wij hier álle state-of-the-art apparatuur,” zegt Jacqueline Schardijn (InnovationQuarter) die drie grote eindgebruikers bij het project betrok. “Wij maken hier niet alleen de computer, maar als het ware ook het toetsenbord, de muis en de software. En op al die onderdelen zijn we de beste. Wij willen nu met dit project aantonen dat je deze state-of-the-artproducten aan elkaar kunt koppelen en er snel experimenten mee kunt doen. Dan biedt Zuid-Holland een ‘one-stop-shop’ voor grote spelers wereldwijd. Op softwaretoepassingen is dit dan ook het moment voor grote industriespelers om in te stappen.”
InnovationQuarter ondersteunt het quantum-ecosysteem niet alleen vanuit business development, maar participeert daarnaast in twee deelnemende bedrijven – Quantware en Qblox – via het vroegefasefonds UNIIQ.
Het project bevindt zich nu in de designfase, de installatie- en testfase vindt plaats in november. De MRDH investeert € 200.000 in het ImpaQT-project. Ook Quantum Delta NL investeert. Bas Vollebregt, portefeuillehouder Kennis & Innovatie binnen de MRDH: “We zijn wereldtop op quantum en dat willen we blijven. We zijn blij dat onze investering deze unieke samenwerking mogelijk maakt.”
Eerste zuiver private samenwerking in de quantumtechnologie
De potentiële toepassingen van quantum zijn legio, maar momenteel vinden op drie terreinen de grootste ontwikkelingen plaats. Quantumtechnologie maakt ten eerste supergevoelige metingen van natuurverschijnselen mogelijk. Denk aan het meten van licht, elektromagnetisme, tijd en zwaartekracht. Ten tweede wordt er een stevige stap gezet in communicatietechnologie. Dankzij zogenaamde punt-tot-puntcommunicatie kan er een communicatienetwerk gebouwd worden dat veilig is tegen inbraak. En tenslotte maakt quantumtechnologie supersnelle berekeningen mogelijk.
€ 615 mln. voor quantum vanuit nationaal Groeifonds
Delft geldt met haar QuTech-campus als epicentrum van de quantumtechnologie wereldwijd. Quantum vormde afgelopen april de grote verrassing van de nationale Groeifondsgelden: maar liefst € 615 mln. kende de rijksoverheid toe aan Quantum Delta NL voor de doorontwikkeling van quantum in Nederland. Daarvan wordt o.a. een ‘House of Quantum’ in Delft neergezet waar onderzoekers en ondernemers elkaar ontmoeten.
Het ImpaQT-consortium heeft in de eerste drie maanden van dit jaar een systeem met 1 qubit gebouwd uit off-the-shelf-componenten van de verschillende partners. Dit was een primeur vanwege de snelheid en een eerste zuiver private samenwerking op dit gebied. Het vervolg is een computer met 5 qubits. “Dat is niet zo gek veel, maar de waarde van dit project zit hem ook niet in de rekenkracht, maar in de kennis- en productontwikkeling die deze samenwerking mogelijk maakt,” zegt Daan Kuitenbrouwer. “Dit is een project om heel enthousiast van te worden.”
Meer weten?
Neem gerust contact op met Jacqueline!
Jacqueline Schardijn
