Waarom Zuid-Holland zo stevig vertegenwoordigd is in de toegekende Groeifondsmiljarden

€ 646 miljoen kent het Nationaal Groeifonds toe en nog eens € 3,5 miljard reserveert het voor plannen die op lange termijn bij moeten dragen aan het structureel verdienvermogen van Nederland. De potentie van de sterke innovatie-ecosystemen in Zuid-Holland werd door de overheid duidelijk herkend en erkend. Zo wordt er maar liefst € 615 mln. gereserveerd voor quantumtechnologie, €338 mln. voor het groene-waterstofecosysteem, € 276 mln. voor Artificial Intelligence en € 56 mln. voor Regeneratieve Geneeskunde. Bovendien wordt er € 90 mln. vrijgemaakt voor een Leven Lang Ontwikkelen, een van de speerpunten van het Human Capital Akkoord Zuid-Holland. Tenslotte wordt er € 1 mrd. gereserveerd voor een viersporige lijn tussen Leiden en Dordrecht. Die lijn moet 5 innovatiecampussen in Zuid-Holland met elkaar verbinden.

€ 615 mln voor Quantumtechnologie

De grote positieve verrassing van de groeifondsgelden: maar liefst € 615 mln. wordt gereserveerd voor de ontwikkeling van Quantumtechnologie (€ 54 mln. onvoorwaardelijk, € 228 mln. voorwaardelijk). Er wordt o.a. een ‘House of Quantum’ in Delft neergezet waar onderzoekers en ondernemers elkaar ontmoeten. Delft is wereldleidend op quantum, met de QuTech Campus aan de TU Delft als epicentrum. “We zijn de Nederlandse overheid dankbaar dat het belang en de potentie van quantum zo vroeg al hebben herkend,” schrijft Quantum Delta NL. De adviescommissie van het Nationaal Groeifonds prijst de hoge kwaliteit van het ingediende voorstel van Quantum Delta: “Dialogic beoordeelt de ecosysteemaanpak van het Quantumdeltaprogramma zelfs het beste van de voorliggende R&D&I-voorstellen.

In het plan schrijft Quantum Delta de excellente kennispositie van de regio te willen vertalen naar een verhoging van de productiviteit. Concrete doelen voor 2027 zijn o.a. 100 nieuwe bedrijven, 2000 PhD’s en drie corporate labs.

€ 276 mln voor AI

Bij de toekenning van € 276 mln. van de middelen voor AI (€ 44 mln. onvoorwaardelijk, € 44 mln. voorwaardelijk, € 188 mln. gereserveerd) erkent de commissie dat Nederland het zich simpelweg niet kan veroorloven om achter te lopen in het benutten van AI. AI is van waarde voor efficiëntere energiesystemen, slimme zorg, en slimme mobiliteit en logistiek. Zuid-Holland is een van de belangrijkste Nederlandse hubs als het gaat om AI. 26% van de Nederlandse AI-startups en -scale-ups zit in Zuid-Holland en er zijn maar liefst 1000 wetenschappers actief met een AI-specialisatie. Bedrijven waarderen het Zuid-Hollandse AI-ecosysteem met name om het missiegedreven karakter. In Zuid-Holland zijn ook alle relevante eindmarkten – maritieme industrie, zorg, agrifood, energie, smart industry en security – vertegenwoordigd.

€ 56 mln voor Regeneratieve Geneeskunde

Het Rijk trekt € 56 miljoen uit voor een pilotfabriek voor regeneratieve geneeskunde (€ 23 miljoen onvoorwaardelijk, € 33 miljoen voorwaardelijk). Vanwege de ijzersterke positie speelt het Leidse Bio Science Park hierin een belangrijke rol. Het geld wordt gebruikt voor de hoogwaardige bouw, inrichting en bemensing ervan. Regeneratieve geneeskunde richt zich op nieuwe behandelingen die profiteren van het vermogen van het lichaam om beschadigd weefsel zelf te herstellen. Daardoor is levenslange behandeling van symptomen niet meer nodig.

Het ontwikkelen van regeneratieve technologieën is complex omdat er gewerkt wordt met levende materialen, zoals cellen en weefsels. Je moet daarom voldoen aan hoge kwaliteitseisen. Daardoor is het nu nog zeer arbeidsintensief en niet geautomatiseerd. Met de pilotfabriek wordt het voor verschillende materialen (biomaterialen, stamcellen, microweefsels, macroweefsels) mogelijk deze op grotere schaal te maken. Daarnaast kunnen onderzoekers en start-ups gebruik maken van deze faciliteiten. De nieuwe faciliteiten in de vier deelnemende regio’s (Eindhoven, Leiden, Maastricht, Utrecht) vormen samen de pilotfabriek. Ze beslaan de hele keten van de ontwikkeling en kleinschalige productie van biomaterialen, stamcellen, micro- en macroweefsels voor gepersonaliseerde toepassingen.

€ 338 mln. voor het groene-waterstofecosysteem

De commissie investeert daarnaast fors in de waterstofeconomie: € 73 mln. wordt voorwaardelijk toegekend en nog eens € 265 mln. gereserveerd. De investering is bedoeld voor de eerste waterstofprojecten, onderzoek, human capital en programmamanagement. De uitgangspositie van Zuid-Holland als Europese waterstofhub is zeer goed: met een sterke industrie zitten vraag en aanbod vlak bij elkaar en bestaande infrastructuur kan gebruikt worden voor waterstoftransport. Bovendien is de regio actief op álle aspecten van de waterstofketen: lokale productie en import, opslag en doorvoer, en toepassing in verschillende sectoren. En dat is uniek in Nederland en Europa.

In 2023 start Zuid-Holland als eerste regio in Nederland met de grootschalige productie van groene waterstof op de Tweede Maasvlakte. Maar met productie alleen kan Nederland haar huidige positie als Europese energiehub niet behouden. De vraag, vanuit Nederland en de rest van Europa, is vele malen groter dan wat we in Nederland kunnen produceren. In 2050 zal het grootste deel van de waterstof dan ook worden geïmporteerd. Dat kan alleen dankzij de prominente positie van de Rotterdamse haven als energy port: nu al voorziet de haven in maar liefst 13% van de totale Europese energiebehoefte. Daarmee heeft Rotterdam de ideale uitgangspositie om ook een centrale rol te spelen in de groene-waterstofeconomie in Europa.

€ 1 mrd naar lijn Leiden-Dordrecht

Het meest reserveert het Rijk voor een viersporige OV-lijn die Leiden en Dordrecht met elkaar verbindt. “Met zo’n lijn verbind je in deze regio niet één, maar vijf kenniscampussen tegelijk,” zegt TU Delft-rector Tim van der Hagen. En dat is hard nodig, want Zuid-Holland krijgt in de komende jaren 400.000 extra inwoners te verstouwen. “Dankzij deze lijn kunnen we 208.000 extra woningen bouwen langs de nieuwe OV-lijn. En het levert 70.000 extra banen op,” zegt  commissaris van de Koning Jaap Smit.

€ 90 mln naar Leven Lang Ontwikkelen

Met de grootste werkloosheidscijfers van Nederland in Rotterdam en Den Haag sloot Zuid-Holland in 2019 al haar Human Capital Akkoord met alle belangrijke spelers in Zuid-Holland. De regio stelt 85.000 werknemers in staat zich te ontwikkelen en laat 55.000 werknemers de overstap maken naar een andere sector.

Vanuit het Nationaal Groeifonds wordt nu € 45 miljoen voorwaardelijk vrijgemaakt en € 45 miljoen gereserveerd om een digitaal scholingsoverzicht te personaliseren en aan een pilot met ontwikkeladviezen voor praktisch geschoolden.

Meer weten?

Neem gerust contact op met Djoeke!