Snelgroeiend waterstof ecosysteem Rotterdam onderwerp van gesprek tijdens World Hydrogen Summit ontbijtsessie
Voorafgaand aan de World Hydrogen Summit 2024 op dinsdag 14 mei organiseerden InnovationQuarter, Rotterdam Partners en gemeente Rotterdam een ontbijtsessie in Ahoy. Onderwerp van gesprek: het snelgroeiende ecosysteem rondom waterstof in de Rotterdamse regio en het havengebied.
Loek Becker Hoff, Teamlead International Trade bij InnovationQuarter, heet het internationale gezelschap welkom. De eerste spreker is Claudia Stolk, Business Manager Energy & Offshore bij Rotterdam Partners. Zij legt kort uit hoe Rotterdam Partners samen met onder meer InnovationQuarter internationale bedrijven en werknemers helpt zich in de havenstad te vestigen. ‘We proberen de landing zo zacht mogelijk te maken door je met het regionale ecosysteem te verbinden.’
Innovatie en samenwerking rondom waterstoftechnologie
Hierna is de beurt aan Mark Smith, Senior Business Developer Circular Energy bij InnovationQuarter. Mark vertelt hoe InnovationQuarter innovatie en samenwerking rondom waterstoftechnologie aanjaagt binnen het havengebied. ‘Alles draait om groene energie’, constateert hij. En op dat vlak heeft Nederland de afgelopen jaren flinke vooruitgang geboekt: bijna de helft van alle elektriciteit wordt duurzaam opgewekt. Dit is vooral te danken aan de grootschalige inzet van zonne- en windenergie, zowel op het vasteland als offshore. Nederland heeft als doelstelling om in 2030 21 gigawatt aan offshore windenergie op te wekken, in 2050 moet dat zelfs 72 gigawatt zijn.
Waterstof speelt een cruciale rol bij de opslag en het transport van deze energie. Daarom investeert Shell in een waterstoffabriek op de Maasvlakte met een capaciteit van 200 megawatt. En is de rijksoverheid gestart met een pijplijn om waterstof naar het Duitse Ruhrgebied te transporteren. Maar dat is niet de focus van InnovationQuarter, verduidelijkt Mark aan zijn toehoorders. Dat richt zich juist op kleinschaligere projecten, waaronder het opzetten van waterstofenergiehubs die lokale vraag en aanbod koppelen en zo transportkosten verlagen. Ook onderzoekt InnovationQuarter een coöperatieve opzet waarbij de afnemers mede-eigenaar zijn van de waterstofproductiefaciliteit.
M4H: innovatiecampus rondom waterstof
Om dergelijke projecten van de grond te krijgen, ondersteunt InnovationQuarter zowel de vorming van publiek-private consortia en partnerships als het verkrijgen van de benodigde financiering. Mark noemt drie initiatieven waar hij en zijn collega’s zich momenteel voor inzetten. Het meest vergevorderd is H2 Hub in Sliedrecht, waar lokale industrie, binnenvaart en zware logistiek groene waterstof afnemen. Op Rotterdam The Hague Airport is er de DutchH2 Aviaton Hub, dat werkt aan toepassingen van waterstof voor de luchtvaart.
‘M4H wordt de komende jaren getransformeerd naar een nieuwe innovatiecampus met enorm potentieel’
InnovationQuarter bekijkt waterstof door het prisma van de volledige waardeketen. Naast het importeren, omzetten, opslaan en distribueren van waterstof via de Rotterdamse haven gaat het dan om technologieën en componenten voor elektrolyse en brandstofcellen. De innovaties die hiervoor nodig zijn worden ontwikkeld bij het derde initiatief: M4H, een campus voor innovatieve start- en scale-ups in de oude Merwe-Vierhavens in het Rotterdam Makers District. Mark: ‘Dit gebied wordt de komende jaren getransformeerd naar een nieuwe innovatiecampus met enorm potentiel’.
Jouke Goslinga, programmamanager bij Havenbedrijf Rotterdam, gaat dieper in op het Rotterdam Makers District, dat zowel M4H als innovatiehotspot RDM omvat. Innovatie is niet alleen een technisch verhaal, benadrukt hij. ‘Echte uitvindingen en echte innovaties laten slagen, draait om meer dan alleen technologie. Het is economisch en natuurlijk ook sociaal.’ In het Rotterdam Makers District werken gemeente Rotterdam en Havenbedrijf Rotterdam samen aan een uniek gebiedsconcept dat wonen, werken en onderwijs bij elkaar brengt. En dat trekt zowel innovatieve ondernemers als talent aan. ‘Ik denk dat je een gebied als dit nodig hebt om echt te slagen.’
Platform voor opschalen waterstoftechnologie
‘Het is onze missie om een betere wereld te creëren door duurzame technologieën in de energie- en maritieme sector op te schalen’, begint Iris Klingeman van Platform Zero haar presentatie. Het platform heeft een campus op M4H en richt zich net als InnovationQuarter op de volledige waterstofwaardeketen. Iris benadrukt de stappen die al zijn gezet, waaronder walstroom en CO2-afvang aan boord van schepen, ‘maar de ambities zijn nog veel groter’.
Platform Zero werkt aan het proof of concept voor een end-to-end hydrogen value chain door verschillende spelers in het havengebied samen te brengen. Een voorbeeld hiervan is het project om overschotten van lokaal opgewekte duurzame energie om te zetten naar waterstof of lokaal te verhandelen. Battolyser Systems zal hiervoor begin 2025 een elektrolyser operationeel hebben met een capaciteit van één megawatt.
Dergelijke projecten helpen om technologieën te testen, maar ook om de synergie tussen verschillende innovaties en de benodigde infrastructuur in kaart te brengen en te ontwikkelen. Zo ontstaat een ecosysteem van elkaar versterkende bedrijven dat ook weer investeerders aantrekt.
Krachtigste waterstof- en brandstofcelsystemen ter wereld
De laatste spreker is Jan Bot, een van de oprichters van Zepp.solutions. De scale-up bouwt waterstof- en brandstofcelsystemen voor mobiele toepassingen als vrachtwagens en schepen. ‘We maken momenteel de krachtigste brandstofsystemen ter wereld. Dat betekent dat we het meeste vermogen verpakken in de meest compacte voetafdruk.’ Een groot voordeel van waterstof ten opzichte van elektrisch aangedreven voertuigen is dat bijtanken slechts vijf minuten vraagt.
‘Alle ingrediënten zijn aanwezig hier in de Rotterdamse regio’
In samenwerking met InnovationQuarter en verschillende partnerbedrijven ontwikkelde Zepp.solutions in 2022 een watertaxi die op waterstof vaart. Voor opleidingsschip Ab Initio van STC ontwierp het bedrijf het brandstof- en opslagsysteem. Momenteel wordt gewerkt aan een mobiele stroomaggregaat voor vliegtuigen en binnenkort gaan de eerste waterstof-vrachtwagens de weg op. Jan: ‘We zien ook een grote kans voor die trucks hier in het havengebied, waar veel containers moeten worden vervoerd.’
Het bedrijf is sinds de oprichting in 2017 op eigen kracht gegroeid. Een week voor de World Hydrogen Summit ontving Zepp.solutions een investering van € 3 miljoen vanuit het Energietransitiefonds Rotterdam en een investeerder uit het Rotterdamse ecosysteem. Als het gaat om waterstof, zo vatte Jan samen, ‘zijn alle ingrediënten aanwezig hier in de Rotterdamse regio.’
Rotterdamse waterstofeconomie krijgt vorm
Als de bijdragen van de sprekers iets duidelijk maken, dan is het wel dat de waterstofeconomie in de Rotterdamse regio zich in rap tempo ontwikkelt. De eerste stappen op weg naar een volwaardige sector, waar productie, opslag en toepassing elk hun plek krijgen, zijn gezet. Maar er zijn nog tal van interessante mogelijkheden voor startups, scale-ups en grotere bedrijven. Zowel regionale als internationale bedrijven worden van harte uitgenodigd om zich bij dit baanbrekende initiatief aan te sluiten.
Sluit je aan bij de Rotterdamse Hydrogen Community
Wil jij deel uitmaken van de snelgroeiende Hydrogen Community in de Rotterdamse haven en je vestigen op M4H of RDM? Neem contact op met Mark Smith.
