Europese patiënten met bloedkankers sneller voorzien van veelbelovende celtherapie dankzij bouw Leidse faciliteit
Interview / Bristol Myers Squibb TERUGBLIQ 2021
Bristol Myers Squibb (BMS) biedt patiënten met bloedkankers een veelbelovend perspectief: de in 2018 ontwikkelde CAR T-celtherapie verwijdert kankercellen in de meeste gevallen effectief. In 2021 startte de farmaceut met de bouw van Europa’s eerste productiecentrum voor CAR T-celtherapieën. Vanuit de faciliteit in het Leiden Bio Science Park maakt de Amerikaanse farmaciepionier de behandeling toegankelijk voor patiënten in heel Europa.
De regio Zuid-Holland biedt veel voordelen voor het nieuwe productiecentrum. ‘Niet alleen vanwege de goede reputatie van het Leiden Bio Science Park, de hoogwaardige kennis en het aanwezige talent, maar ook vanwege de uitstekende logistiek op Schiphol en in de Rotterdamse haven’, verklaart Arjen Schippers, senior director en program head bij BMS Leiden. Eind 2021 werd de eerste paal van de nieuwe productiefaciliteit in de grond geslagen en naar verwachting start de productie medio 2023.
“Vanuit Leiden kunnen we het transport van en naar patiënten in heel Europa versnellen. Dat maakt een behandeling binnen een korter tijdsbestek mogelijk.”
– Arjen Schippers
De innovatiekracht
CAR T-therapie werkt op basis van de natuurlijke afweercellen van de patiënt, de zogeheten T-cellen. Dat is het grote voordeel van de vernieuwende celtherapie. ‘Met een speciale bloedafnametechniek worden T-cellen uit het bloed genomen en zo geprogrammeerd dat ze kankercellen herkennen’, legt Arjen uit. ‘Na terugplaatsing in het lichaam ruimen de geprogrammeerde T-cellen de aanwezige kankercellen op.’ Vooralsnog zijn de meeste celtherapieën, waaronder die van BMS, gericht op bloedkankers. ‘Zulke kankercellen zijn het meest toegankelijk en daarom een goed startpunt voor het onderzoek, om vervolgens steeds complexere vormen van kanker te bestrijden.’
De maatschappelijke waarde
Arjen verwacht dat celtherapieën een groot aandeel krijgen in oncologiebehandelingen. ‘De bijwerkingen zijn beperkt en de resultaten op het gebied van effectiviteit veelbelovend.’ De locatie van de nieuwe productiefaciliteit maakt zo’n behandeling zeer toegankelijk voor patiënten in heel Europa. ‘Dat komt door de centrale ligging en de goede infrastructuur van Zuid-Holland’, licht Arjen toe. ‘Logistiek is essentieel voor de behandeling: bloedmonsters worden op -150 °C naar het productiecentrum gebracht, daar geprogrammeerd en vervolgens op dezelfde temperatuur teruggebracht naar het ziekenhuis. Nu moeten de cellen nog heen en weer naar Amerika. De faciliteit in het Leiden Bio Science Park versnelt het transport aanzienlijk. Dat maakt CAR T-therapie binnen een korter tijdsbestek mogelijk voor Europese patiënten.’
De rol van InnovationQuarter
Naast de gunstige ligging en goede infrastructuur speelde de dienstverlening van lokale organisaties een doorslaggevende rol in de keuze voor Leiden. ‘Vanaf het allereerste contact stonden onder meer The Netherlands Foreign Investment Agency, InnovationQuarter en het Leiden Bio Science Park voor ons klaar’, vertelt Arjen. ‘Ze leverden relevante informatie, beantwoordden onze vragen, regelden locatiebezoeken, ondersteunden bij vergunningsaanvragen en hielpen ons aan contacten in het lifesciencenetwerk. De support versnelde en versoepelde het proces, en bevestigde onze overtuiging: Leiden is de beste locatie voor de Europese productiefaciliteit.’
De toekomstplannen
CAR T-therapieën zijn pas sinds 2020 goedgekeurd voor de Europese markt en worden sindsdien vergoed vanuit de basiszorgverzekering. Arjen ziet veel kansen voor het uitbreiden van de toepassing naar andere kankervormen en voor het optimaliseren van de productieprocessen. ‘In het gunstigste geval hoeven we straks niet meer de eigen cellen van de patiënt te gebruiken, maar kweken we geprogrammeerde CAR T-cellen op die voor een grote groep patiënten geschikt zijn. Dat zou de doorlooptijd een enorme boost geven en de behandeling van patiënten van over de hele wereld nog veel toegankelijker maken. Met de opening van onze faciliteit in Leiden zetten we een grote stap in die richting.’
TERUGBLIQ
Deze story over Bristol Myers Squibb is één van de verhalen uit de TERUGBLIQ, ons Jaarverslag over 2021. Met deze verhalen willen we zichtbaar maken hoe InnovationQuarter samen met diverse partners werkt aan impact voor Zuid-Holland.
Jaarverslag nog niet gelezen en benieuwd naar onze resultaten? Klik dan hier of open het jaarverslag via de viewer hiernaast. In het jaarverslag vind je vier andere story’s duurzaam varen, de inzet van AI voor optimalisatie van warmtenetten, verpakkingsvrij boodschappen doen en quantumtechnologie.
Meer weten?
Onze Account Manager Lissa Culbertson Boxy helpt je graag op weg bij vragen of als je zelf behoefte hebt aan soortgelijke ondersteuning.
Lees deze eerder verschenen artikelen over de bouw van de productiefaciliteit en de keuze voor Leiden Bio Science Park.
Lissa Culbertson Boxy
Senior Account Manager Life Sciences & Health
