Terugblik op ZorgTech: “Hoe staat het nu met?”
Interview met diverse deelnemers over wat het programma hen opgeleverd heeft
Het innovatieprogramma ZorgTech helpt bedrijven die veelbelovende technologische oplossingen ontwikkelen voor de gezondheidszorg. Vanaf begin 2020 tot op heden zijn er in verschillende rondes diverse vouchers uitgereikt aan projectconsortia. Deze vouchers boden financiële en inhoudelijke support om innovaties te valideren en in de praktijk te testen. We vroegen enkele deelnemers wat het programma hen tot nu toe opleverde. Zijn zij inmiddels een stap dichter bij de zorgmarkt gekomen?
Ingewikkelde financieringsstructuren, certificatieverplichtingen en de hoge werkdruk die weinig tijd vrijlaat voor innovatie: voor veel technologiebedrijven is de gezondheidszorg een moeilijk te doorgronden terrein. Terwijl innovaties juist die druk kunnen verlichten en helpen de zorg kwalitatief goed en betaalbaar te houden. ZorgTech helpt dit patroon te doorbreken door ondernemers wegwijs te maken en ontwikkelruimte te bieden in de zorgpraktijk.
Uitdagingen zorgmarkt
‘Het is ontzettend uitdagend om een innovatief concept te toetsen met een marktpartij in de zorg’, merkte Alex Vermunt, Head of Operations & Technology van Hello 24/7. ‘De zorgmarkt is voorzichtig en terughoudend. Begrijpelijk, want het gaat om de patiënt. Innovatie op zich is niet het doel en behoort ook niet tot het primaire takenpakket van zorgverleners. De interesse is er, maar je moet ze echt warm krijgen om er tijd voor vrij te maken.’ Daarnaast zijn de financieringsstructuren moeilijk te doorgronden, zeker als je niemand in huis hebt met een zorgachtergrond.
“De financieringsstructuren zijn moeilijk te doorgronden, zeker als je niemand in huis hebt met een zorgachtergrond. ZorgTech heeft ons geholpen die structuren te begrijpen en erop in te spelen.”
– Alex Vermunt, Head of Operations & Technology Hello 24/7
Softwaredienst Hello 24/7 slaat een brug tussen mantelzorgers en zorgverleners, wat die laatste een hoop tijd bespaart. Maar de uitdaging ligt in de financiering: wie draagt de kosten en wie plukt er de vruchten van? ‘De tijd die wij de zorgorganisaties besparen, krijgen ze niet vergoed, waardoor het ze netto niets oplevert’, licht Alex toe. ‘Dat maakt het complex, aangezien je daardoor al snel uitkomt bij de zorgverzekeraars, die de zorgkosten financieren. ZorgTech heeft ons geholpen die structuren te begrijpen en erop in te spelen door ons in contact te brengen met relevante partijen.’
Consortium vormen
In de tweede fase van het programma werden elke keer specifieke voorwaarden gesteld aan de samenstelling van projectconsortia om in aanmerking voor een voucher te komen. Bijvoorbeeld projectconsortia die bestaan uit minimaal een technologiebedrijf, een zorgorganisatie en een fieldlab of gemeente. Deze samenwerkingsverplichting levert de partijen veel op, al brengt het vormen van een consortium nieuwe uitdagingen met zich mee. Alex: ‘Veel partijen waren enthousiast, maar vonden het lastig om patiënten vanuit verschillende afdelingen bereid te vinden mee te werken. Gelukkig helpt het programma bij het leggen van de juiste contacten.’
‘Eigenlijk zou het geen verplichting, maar een vanzelfsprekendheid moeten zijn’, vindt Floor Waardenburg, CEO van Cue2Walk. ‘Zonder samenwerking met zorgpartijen kom je er niet. Het gaat tenslotte niet om de techniek, maar om hoe je die kunt toepassen in de praktijk. Daar kom je alleen achter als je samenwerkt met de mensen voor wie je het maakt.’ Het ZorgTech-programma helpt bedrijven continu op de klant te blijven focussen. Cue2Walk wist door het valideren van hun innovatie en de communicatie daarover vervolgfinanciering op te halen bij een medtech fonds.
“Het gaat niet om de techniek, maar om hoe je die kunt toepassen in de praktijk. Daar kom je alleen achter als je samenwerkt met de mensen voor wie je het maakt.”
– Floor Waardenburg, CEO Cue2Walk
Aanvraagprocedure afgestemd op startups
Bastiaan Bervoets, projectcoördinator van zorgrobot FLOo (voorheen Luna) beaamt dat. ‘Het was voor ons vanzelfsprekend om met een consortium te werken. We hadden al veel contact met onze partners en hebben ze echt nodig.’ De samenwerking met de gemeentes Rotterdam en Den Haag die door ZorgTech ontstond, was wel nieuw. ‘Dat is ons goed bevallen. De gemeentes bleken waardevolle gesprekspartners, die ons laten zien hoe we onze oplossing het beste kunnen inbedden in de ingewikkelde zorgmarkt.’
“Gemeentes bleken waardevolle gesprekspartners, die ons laten zien hoe we onze oplossing het beste kunnen inbedden in de ingewikkelde zorgmarkt.”
– Bastiaan Bervoets, projectcoördinator FLOo
De aanvraagprocedure van ZorgTech vindt Floor goed afgestemd op startende bedrijven. ‘Een startup is een snelkookpan van ontwikkelingen: je bedenkt een plan en een week later is dat compleet gewijzigd door alle nieuwe inzichten die je opdoet. Het programma is daarin heel realistisch. Ze staan open voor wijzigingen en begrijpen waarom die nodig zijn. Het gaat niet zozeer om het plan, maar veel meer om wat je ermee wil doen en met welke partijen. Het fijne is dat je dat bij ZorgTech niet meteen hoeft vast te leggen en dat de aanvraagprocedure niet al te ingewikkeld is.’
Projectresultaten
Tijdens de trajecten valideerden de partners hun prototypes in praktijkomgevingen en scherpten ze hun businesscases aan. De Cue2Walk werd met twintig parkinsonpatiënten getest en opvoedrobot FLOo met ouders en verzorgers. ZorgTech bood ook Alex de mogelijkheid om Hello 24/7 te testen in de praktijk, ‘zonder dat een van de partijen onnodig risico loopt.’ In sommige gevallen vormt de voucher de doorslaggevende factor om een innovatie nog een laatste kans te geven of de la in te schuiven. ‘ZorgTech was precies het zetje dat Cue2Walk op dat moment nodig had’, geeft Floor toe. Zonder de voucher of andere projectuitkomst was Cue2Walk mogelijk gestopt met het bedrijf.
Daarnaast leverden de ZorgTech-vouchers nieuwe en hechtere samenwerkingsverbanden op, toegang tot het regionale netwerk, sterkere businesscases, financierings- en implementatieplannen. Zo stuitten Bastiaan en zijn collega’s door de samenwerking met zorgmedewerkers op vragen waar ze eerder nog niet bij stilstonden. ‘Hoe komt de robot bijvoorbeeld bij je en hoe stel je ‘m persoonlijk in? Die vragen gaan we in pilots verder onderzoeken.’ ZorgTech maakt dat bedrijven gerichter kunnen doorontwikkelen en dat bespaart tijd en geld.
Toegevoegde waarde
De inhoudelijke support en betrokkenheid van de partners uit het programma maken de voucher meer dan alleen een kapitaalinjectie voor de deelnemers. ‘InnovationQuarter speelt een buitengewoon actieve en meedenkende rol’, merkt Alex op. ‘Dat heb ik niet eerder zo ervaren bij een subsidieverstrekker. Iedereen bij InnovationQuarter heeft veel tijd en aandacht voor je en ze weten vanuit hun netwerk relevante contacten te leggen. Zo hebben we via het ZorgTech-programma onze huidige consortiumpartner Rijndam Revalidatie leren kennen.’
“Via het ZorgTech-programma hebben we onze huidige consortiumpartner leren kennen.”
– Bastiaan Bervoets, projectcoördinator FLOo
Ook Bastiaan en zijn collega’s zijn blij met de support. ‘De programmapartners herkennen de behoeftes van het werkveld. Ze luisteren naar wat organisaties nodig hebben om impact te maken. Dat gaat niet alleen om geld, maar bijvoorbeeld ook om het opzetten van samenwerkingsstructuren, die gunstig zijn voor ons én voor de zorgpartijen zelf.’ Bastiaan waardeert de laagdrempelige manier om met het programma in contact te komen. ‘Doordat ze zich opstellen als sparringpartner, kom je niet in de verantwoordingsmodus die je bij andere fondsen en regelingen vaak ervaart.’
Floor maakt eveneens de vergelijking met andere subsidieverstrekkers. ‘Het programma heeft veel aandacht voor wat ondernemers nodig hebben, op welk moment en in welke volgorde. Die betrokkenheid maakt het programma voor ons van grote toegevoegde waarde. Het regionale netwerk wordt er echt beter van.’ Daarnaast stralen de namen van de partners zoals InnovationQuarter, TNO en Medical Delta die in de regio hebben opgebouwd, positief af op de deelnemende bedrijven. Alex: ‘Wij mogen meeliften op die bekendheid. Dat straalt vertrouwen uit naar potentiële partners en zorgpartijen.’
“Wij mogen meeliften op de bekendheid van de programmapartners. Samenwerking met hen straalt vertrouwen uit naar potentiële partners en zorgpartijen.”
– Alex Vermunt, Head of Operations & Technology Hello 24/7
Vervolgvouchers
Diverse voucherprojecten zijn inmiddels afgerond en de opgedane inzichten zetten de deelnemers nu in voor verdere ontwikkeling van hun oplossingen. Een aantal technologiebedrijven heeft een voucher bemachtigd voor ZorgTech fase 3, die in september 2022 van start is gegaan. Zo zet Cue2Walk zijn tweede voucher in voor de ontwikkeling van een digitale omgeving, het opstellen van een commercialisatieplan en het optimaliseren van het opschalingsproces, zodat ze de oplossing ook in het buitenland kunnen implementeren.
“Zonder ZorgTech waren we waarschijnlijk nog niet zo ver geweest. Dankzij onze samenwerking met de gemeente Den Haag hebben we meer grip gekregen op de complexiteit en de businesskant van de zorgmarkt.”
– Bastiaan Bervoets, projectcoördinator FLOo
Het projectteam van FLOo start in het najaar met een tiental langlopende pilots. Bastiaan: ‘Zonder ZorgTech waren we waarschijnlijk nog niet zo ver geweest. Dankzij onze samenwerking met de gemeente Den Haag hebben we meer grip gekregen op de complexiteit en de businesskant van de zorgmarkt.’ Hello 24/7 focust tot slot op een nieuwe doelgroep en probeert met de verworven inzichten in de financieringsstructuren voet aan de grond te krijgen bij de verzekeraars. ‘Als dat lukt, is het een stuk eenvoudiger om de zorgmarkt in beweging te krijgen.’
Doorontwikkeling programma
Marieke Kodde, programmamanager ZorgTech: ‘We hebben inmiddels meerdere projecten gesproken over het programma. Veel deelnemers zeggen hetzelfde als Floor, Bastiaan en Alex. Het programma helpt hen met meer dan alleen financiering en opschaling. In het begin van het programma keken we alleen naar harde output zoals: is een bedrijf van TRL-fase veranderd? In de derde fase hebben we onze aandacht verlegd naar uitkomsten als groei, samenwerking en kennisontwikkeling en de effecten op de maatschappelijke uitdagingen zoals brede welvaart en verminderde druk op zorgpersoneel.’
Ook de vouchers die nu worden uitgereikt binnen het programma, zijn doorontwikkeld naar de behoeften die uit de projecten naar boven kwamen. In de huidige openstelling staat niet meer enkel de productontwikkeling, maar investor readiness van het bedrijf centraal. Dat kan betekenen dat er specifiek wordt ingezoomd op markt, financiële of reguleringsbarrières. Net waar het bedrijf behoefte aan heeft om zijn slagingskans op financiering te vergroten. Marieke: ‘Het voordeel van een programma is dat je kunt bijsturen en doorontwikkelen op basis van wat je eerder gedaan en geleerd hebt. Dat zijn we nu aan het doen in fase 3.’
Contact
Het innovatieprogramma ZorgTech wordt mogelijk gemaakt door de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH), de provincie Zuid-Holland, TNO, InnovationQuarter en Medical Delta; de uitvoering is in handen van InnovationQuarter en Medical Delta. Meer informatie is te vinden via de programmapagina. Een overzicht van alle lopende en afgeronde projecten is hier te vinden. De uitspraken van Floor, Bastiaan en Alex zijn slechts een selectie uit een bredere programma-evaluatie.
